Amyren testigantza. Suizidio kasua eta Bizitzako Liburuen Liburutegitik bere pasaera.
Ondorengo istorioan, Michael Newton doktorearen gaixo batek, hemen Amyren izena hartzen duena, bere iraganeko bizitzaren berbizipen bat egiten du, non ere buruaz beste egiten duen, bere burua ezkongabe, haurdun eta bikotekidea Ingalaterra Biktorianoan izandako istripu batean galtzen duelako. Bere arima ehun urtez geldirik geratzen da egin zuenari buruz hausnartzera eskainia, Bizitzako Liburuen liburutegira sartzen den arte. Han, liburuzainetako baten arimarekin elkarrizketa bat zabaltzen du, bilakaera espiritualaren bidea jarraitzen laguntzen dion irakasle aditua denarekin.
17. kasua. Amyren testigantza. Suizidio kasua.
Amy espirituen mundura duela gutxi bueltatu zen Ingalaterrako herrixka txiki batean bizi ondoren, 1860an bere bizitzaz beste egin zuen, hamasei urte zituela. Arima honek beste ehun urte itxaron beharko zituen Lurrera itzuli aurretik, zoritxarrari aurre egiteko dituen zalantza eta gabeziengatik. Amy bertako urmael batean ito zen, bi hilabez haurdun zegoelako eta ezkongabea zelako. Bere maitalea, Thomas, astebete lehenago hil zen konpontzen ari zen lastozko teilatu batetik erori ondoren. Biak erabat maiteminduta zeudela eta ezkontzeko asmoa zutela jakin nuen. Aurreko bizitza kontatzerakoan, Amyk aitortu zidan Thomas hil zenean, bere bizitza ere amaitzen ari zela sentitu zuela. Gainera, ez zuen bere familia lotsatu nahi herrikoen esamesekin. Malkoak begietan zituela, nire gaixoak hau esan zidan: «Banekien emagaldua deituko nindutela eta Londresera ihes egin izan banu, hortan bihurtuko litzateke, haur bat duen emakume gazte txiro bat».
Suizidio kasuetan, arima baten gidaritzak babes gisa balio dezake, energia birsortzaile indartsua izan daiteke, itzulera puntu bat, edo aukera guzti horien nahasketa bat. Amy hil ondoren, ataria gainditu zuenean, bere gidari Likikok eta Tomasen arimak denbora batez kontsolatu zuten. Geroago Likikorenarekin bakarrik geratu zen lorategi eder batean. Amyk Likikorengan etsipena sumatu zuen. eta honek bere ausardia faltagatik berari errieta egitea espero zuen. Haserrearekin, bere gidariari ea zergatik bere bizitza ez zen hasieratik behar bezala planifikatuta izan galdetu zion, inoiz ez zuen bere buruaz beste egiteko aukerean pentsatu gorpuztu aurretik; Thomasekin ezkonduko zela, seme-alabak izango zituela eta zahartzarorarte bere herrian pozik biziko zela pentsatu zuen. Norbaitek oinen azpian dagoen belarra moztu izan balio bezala sentitu zen, bere burua erremediorik gabe erortzen uzteko. Likikok azaldu zion Tomasen heriotza bizitza ziklo honetako alternatibetako bat zela eta bere buruaz beste egitea baino erabaki hobeak hartzeko askatasuna izan zuela.
Amyk bazekien Tomasentzat, teilatu altu, aldapatsu eta arriskutsu (leuna izateagatik) hartara igotzeko erabakia alternatiba bat izan zela ziurrenik, bere buruak jada «istripu» bera proban jartzeko. Tomasek teilatu lana ez onartzeko gertu egon zela ere jakin nuen «beste norabide batera bultzatzen zuten barne indarrak» sumatzen zituelako. Dirudienez, aurreko bizitzetan portaera ahulak erakutsi bazituen ere, arima talde honetako guztiek Amyrengan egozten zitzaion baino biziraupen gaitasun handiagoa erakusten zuten.
Mugaren beste aldean, Amyri irakaspen guzti hori krudela eta alferrikakoa iruditu zitzaion. Likikok gogoratu zion bere historian errepikatzen ziren auto-flagelazioa uneak bizi izan zituela eta inoiz beste batzuei bizirauten laguntzea nahi bazuen, beregan agertzen zen akats hori pasa eta gainditu beharko zuela. Amyk erantzun zuen ez zuela aukera handirik izan bizi izan zuen egoeragatik, Ingalaterra Biktoriarra zelako, eta ondorengo liburutegiko eszenan aurkitu zuen bere burua.
Newton doktorea: –Non zaude une honetan?
–Gaixoa: –(Desorientatuta dago) Ikerketa leku batean nago… antza… gotikoa… harkaitz hormak… marmolezko mahai luzeak…–
Newton doktorea: –Zergatik uste duzu eraikuntza mota honetan zaudela?
–Gaixoa: –(geldialdi bat) Nire bizitzetako batean monje bat izan nintzen Europan, XII, mendean. Elizako klaustro zaharra maite nuen, bakean ikasteko lekua zen. Baina badakit non nagoen orain. Liburu bikainen liburutegia da… erregistroak.
Newton doktorea: –Askok Bizitzaren Liburuak deitzen dizkiete. Gauza bera da?–
Gaixoa: –Bai, denok erabiltzen ditugu… (beste geldialdi bat, arreta galtzen du) Itxura beldurgarria duen eta txuriz jantzita dagoen agure bat ageri eta hurbiltzen da… nire inguruan dabil.
Newton doktorea: –Amy, zertan ari da agurea?–
Gaixoa: –Beno, pergamino sorta bat dakar, zerrenda ezberdinak dauzkana. Marmarka ari da eta burua astintzen du.
Newton doktorea: –Baduzu ideiarik zergatik? –
Gaixoa: –Liburuzaina da. Hau esaten dit: «goiz etorri zara».
Newton doktorea: –Zure ustez, zer esan nahi du?–
Gaixoa: –(Etenaldia) Zeren… ez nuela hain azkar itzultzeko arrazoi sendorik.
Newton doktorea: –Arrazoi sendorik?–
Gaixoa: –(Negarrez) Oh… min ikaragarria jasaten arituz, bizitzan funtzionatu ezinik.
Newton doktorea: –Ikusten dut. Esan zertan ari den orain liburuzaina.
Gaixoa: –Bada espazio ireki erraldoi bat, non arima asko mahai luzeetan ikusten ditudan, liburuak nonahi daude, baina ez naiz hara joaten. Agureak alboan kokatutako gela pribatu txikietako batera eramaten nau, besteak molestatu gabe hitz egin ahal izateko.
Newton doktorea: –Zer sentitzen duzu hau guztiarekin?–
Gaixoa: –(burua etsita mugitzen du) behealako tratamendu berezi bat behar dudala suposatzen dut. Gela oso xumea da, mahai bakarra eta aulki bakarra dituena. Agureak liburu handi bat ekartzen du eta nire aurrean jartzen du, telebistako pantaila bat balitz bezala.
Newton doktorea: –Zer egin behar duzu?–
Gaixoa: –(Bat-batean) Arreta jarri! Bere pergaminoa nire aurrean jarri eta irekitzen du. Ondoren, nire bizitza irudikatzen duten lerro sorta seinalatzen du.
Newton doktorea: «Mesedez, joan poliki eta azaldu lerro hauek zuretzat zer esan nahi duten, Amy».
Gaixoa: –Bizitzaren lerroak dira… nire lerroak. Lodi eta tarte zabalekoak direnak, gure bizitzako esperientzia nabarmenenak azaltzen dituzte eta seguruenik ze adinetan gertatuko diren irudikatzen dituzte. Nagusiak moztu eta zatitzen dituzten lerro meheagoak daude, beste hainbat… egoera ezberdinak adierazten dituzte.
Newton doktorea: –Entzun dut hain nabarmenak ez diren lerro hauek probabilitateen aurka dauden jarduteko aukerak direla. Hori al da esaten duzuna?–
Gaixoa: –(Etenaldia) Bai, zuzen.–
Newton doktorea: –Zer gehiago esan diezadakezu marra lodi eta mehe hauei buruz?–
Gaixoa: –Beno, lerro lodia zuhaitzaren enborra bezalakoa da eta lerro txikienak bere adarrak bezalakoak. Badakit enborra nire bide nagusia dela. Agureak lerro hau seinalatzen ari da eta errieta apur bat egiten dit, irteerarik gabeko adar bat hartu izanagatik.
Newton doktorea: –Badakizu, Amy, artxibozain hau lerroei buruz zirikatzen ari zaizun arren, badakigu lerro hauek aukera ezberdinak azaltzen dituztela. Karmaren ikuspegitik, guztiok bide okerra hartzen dugu noizean behin.
Gaixoa: –(Berotuta) Bai, baina hau larria da. Bere begietara, ez nuen akats txiki bat egin. Badakit axola zaiola nik egiten dudana. (etenaldi baten ondoren ozen esaten du) buruan jo nahiko nioke bere pergamino madarikatuarekin. Hau esaten diot: «Zoaz eta saiatu nire bizitza unetxo batez bizitzen!»
Oharra: Une honetan Amyk agurearen aurpegia bigundu egiten dela esaten dit eta minutu batzuetan gelatik irtetzen dela. Uste du hobeto sentitzeko denbora ematen ari zaiola, baina beste liburu batekin itzultzen da. Liburu hau orrialde batean irekia dago, non Amyk artxibozain hau gaztea zenean ikusi dezake, bertan lehoiek jaten ari dira bere gorputza, antzinako erromatar koliseo batean, bere erlijio-pentsakeragatik heriotzara kondenatua izan bait da. Berriz ere bere liburua atera eta Amyren liburua irekitzen du. Gero zer ikusten duen galdetzen diot.
Gaixoa: –Liburua hiru dimentsiotako kolorez animatuta dago. Milioika galaxia dituen unibertsoa duen lehen orria erakusten dit. Ondoren, Esne Bidea… eta gure eguzki sistema… beraz, nondik etorri nintzen gogoratzen dut, ahaztu izan banu bezala. Ondoren, orrialde gehiago erakusten dizkit.
Newton doktorea: Ikuspegi hau gustatzen zait, Amy. Orduan, zer gehiago ikusten duzu?
Gaixoa: –Ahh… kristalezko prismak… ilunak eta argiak agertzen dira, bidaltzen dizkiozun pentsamenduen arabera. Orain gogoan dut hori aurretik egin nuela. Lerro gehiago… eta erretratuak… nere adimenean denboran aurrera edo atzera egin ahal izateko. Baina, nolabait, agurea laguntzen ari zait.
Oharra: esan didate lerro bibrazioen sekuentziez osatuta daudela, non denbora lerroan lerrokadurak irudikatzen dituztelarik.
Newton doktorea: –Nola ulertuko zenuke lerro horien esanahia?
Gaixoa: –Lerroek bizi-erretratuen ereduak osatzen dituzte, bakoitzak begiratu nahi dituen segiden arabera, edo begiratu behar dituen beharraren moduan.
Newton doktorea: Ez dut aurreratu nahi, baina Amy. Esadazu agurea zer egiten ari den zurekin orain.
Gaixoa: –Noski. Beste orrialde bat zabaltzen dut eta nire burua utzi berri dudan herrian ikusten dut. Ez da benetan argazki bat, hain da egiazkoa, bizitza du. Hor nago.–
Newton doktorea: –Eszenan barruan zaude edo eszena begiratzen ari al zara kanpotik?–
Gaixoa: –Bi gauzak egin ditzakegu, baina momentuz eszenak ikusi besterik ez ditut egin behar.
Newton doktorea: –Hori oso ondo dago, Amy. Azter dezagun eszena agureak aurkezten dizun moduan. Azaldu zer gertatzen ari den.
Gaixoa: –Oh… ikus ditzagun… beste aukera batzuk. Nire bizitzaz beste egin nuen urmaelean benetan egin nuena ikusi ondoren, hurrengo eszenak urmaelera eramango nau, ibai hertzera. (etenaldia) Oraingoan ez dut salto egiten, ez naiz itotzen, herrira itzultzen naiz (lehenengo aldiz barre egiten du). Haurdun nago oraindik.
Newton doktorea: –(Berarekin barrez) Beno, pasa orria. Orain zer?–
Gaixoa: –Nire amarekin nago, Irisekin. Tomasen haurra daramadala aitortzen diot. Ez dago eskandalizatuta pentsatuko nuen bezala, atsekabetuta baizik. Kriston erretolika botatzen dit. Gero … nirekin negarrez ari da eta besarkatzen nau. (Sentimenduez gaindituta, hitzegiten jarritzen du negarrez ari den arren) neska ona naizela esaten diot, baina maiteminduta nagoela.
Newton doktorea: –Irisek zure aitari dena kontatzen dio?–
Gaixoa: –Pantailan agertzen den aukeretako bat da.–
Newton doktorea: –Jarrai eredu alternatibo horrekin, mesedez.–
Gaixoa: –(Etenaldia) Beste herrixka batera joan ginen bizitzera, han alarguna naizela esatea erabakitzen dugu. Nagusiagoa den gizon batekin ezkonduko naiz urte batzuk pasa ondoren. Oso garai zailak dira. Aitak asko galdu zuen hara bizitzera joan ginenean eta lehen baino behartsuagoak bihurtu ginen. Baina elkarrekin egon ginen familia bezala eta azkenean bizitza hobetu zitzaigun. (berriro negar egiten du) Nire neskatoa ederra zen.
Newton doktorea: –Hori al da une honetan ikusten ari zaren ekintza alternatibo bakarra?–
Gaixoa: –(etsita) Oh, ez. Orain beste aukera bat aztertzen dut. Urmaeletik itzuli eta haurdun nagoela aitortzen dut. Nire gurasoek oihu egiten didate eta batak besteari salaketa gogorrak egiten dizkiote, elkarri gauzak leporatzen. Azkenean esan didate ez dutela hainbeste borrokatu duten baserri txikia galduko eta ez dutela beraiek bizi diren lekua utziko nire ohore galduagatik. Diru pixka bat ematen didate Londresera bidaiatzeko eta zerbitzari gisa lan bat bilatzen saiatzeko.
Newton doktorea: –Eta nola joaten da dena?–
Gaixoa: –(Atsekipenez) uste nuen bezala. Londres ez zen ona izango. Kalean amaitzen dut, beste gizon batzuekin lotan. (Dardarrez) Gazte hiltzen naiz eta nire txikia abandonatutako haurra bihurtzen da, azkenean bera ere hiltzen da. Izugarria…–
Newton doktorea: –Beno, baina ordezko bizitza honetan bizirauten saiatu zara gutxienez. Beste inolako aukerak azaltzen al dira?–
Gaixoa: –Nekatzen hasia nago. Agureak azken alternatiba bat erakusten dit. Eszena honetan gurasoek alde egin behar dudala pentsatzen jarraitzen dute, baina merkatari ibiltari bat herritik igarotzen den arte itxaroten dute eta dirua ordaintzen diote beste leku batera eraman nazan. Ez gara Londresera joango, inguruko beste herri batzuetara baizik. Azkenean, senarra hil zela kontatzen diodan familia batekin lana lortzen dut. Merkatariak latoizko eraztuna emanten dit eta nire istorioa kontatzen du. Ez nago ziur sinesten didatenik, ez dio axola. Herri horretan kokatzen naiz, ez naiz gehiago ezkonduko, baina alaba osasuntsu hazten da.
Newton doktorea: –Bere buruaz beste egiteko alternatibak aztertu ondoren, zein dira zure ondorioak?–
Gaixoa: –(goibel) alferrikakoa izan zen nire buruaz beste egitea. Orain badakit. Dena nekiela uste nuen. Hil eta berehala esan nion nire buruari: «Jainkoa, astakeria izan zen, orain dena berriro egin beharko dut». Kontseiluaren aurrean agertu nintzenean, aster saiatu nahi nuen berriro galdetu zidaten. Esan nien: «Utzidazue pixka bat pentsatzen».
Saio honen ondoren, nire gaixoak gaur egungo bizitzan hartu behar izan dituen hainbat erabaki azaldu dizkit eta bere aldetik ausardia eskatu izan dutenak. Hamabost urteko gaztea zela, haurdun geratu zen eta gatazka horri aurre egin behar izan zion eskolako aholkularien laguntzarekin eta, azkenean, bere amarenak, Amy bezala bizi izan zenean Iris izan zena. Hauek lurretik jaikitzeko laguntza eman zioten besteen iritziez arduratu gabe. Elkarrekin egin genituen saioetan, bere arimak bizitzan agertutako gertakari larriak negatiboki jartzeko joera izan zuela jakin zuen. Iraganeko bizitza askotan ziurgabetasun sentimenduz beterik zegoen, krisi garaian hartutako erabakiak okerrak izan zirelako.
Amyk Lurrera itzultzeko gogorik ez zuen arren, gaur egun bere buruan konfidantza askoz handiagoa duen emakumea da. Ehun urte eman zituen bizitzen artean, suizidioaz eta bizitza honen aurreko mendeetan hartutako erabakiez hausnartzen. Amy arima musikal bat da eta momentu batean honakoa esan zuen:
«Niri emandako gorputza alferrik galdu nuenez, penitentzia moduko bat egiten ari naiz. Aisialdian ezin dut musika gelara joan, hori egitea gustatzen zait, liburutegian bakarrik egon behar baitut. Pantailak erabiltzen ditut alternatibekin lotutako iraganeko ekintzak berrikusteko, nire buruari edo ingurukoei min egin dien kasuetan».
Gaixoak «pantaila» hitza erabiltzen duenean gertaerak nola ikusten dituen deskribatzeko, esparrua jakitea garrantzitsua da. Hitzaldi areto txikiek eta liburutegiak telebistaren tamainako hainbat liburu dituzten mahaiak erakusten dituzte. Liburu deituriko hauek, hiru dimentsiotako argiztatutako pantailak dituzte. Bezero batek gehiengoaren pentsamendua errepikatu zuen, hau esaterakoan: «liburu hauek orrialdeak dituztuzten erregistroak dirudite, bibrazioa duten energiazko orrialdeak dira eta gertaeren eredu biziak eratzen dituzten energia orriak dira» (…).
Michael Newton medikua. Destiny of Souls (Arimen patua. Betiko hazkunde espiritual bat). 93-100 orrialdeak.
Ingelesezko jatorrizko bertsioaren itzulpena: Iraide López de Gereñu.